Bộ TT&TT vừa có báo cáo kết quả triển khai thực hiện nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn liên quan đến lĩnh vực TT&TT.
Liên quan đến lĩnh vực báo chí, trong năm 2023, Bộ TT&TT tập trung giải quyết cơ bản và chấn chỉnh tình trạng “báo hóa” tạp chí, trang thông tin điện tử tổng hợp.
Cụ thể, Bộ TT&TT siết chặt công tác cấp phép trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội. Tính từ đầu năm đến hết tháng 3/2023, Bộ TT&TT đã cấp 2 giấy phép trang thông tin điện tử tổng hợp (giảm gần 70% so với cùng kỳ năm ngoái), 16 giấy phép thiết lập mạng xã hội (giảm hơn 55% so với cùng kỳ năm ngoái).
Bộ TT&TT đã chỉ đạo đơn vị chuyên môn phối hợp với các Sở TT&TT địa phương xử lý nghiêm đối với các trường hợp có dấu hiệu “báo hóa”, đã xử phạt hành chính 100 trường hợp với tổng số tiền phạt hơn 1,5 tỷ đồng đối với các trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội; tước quyền sử dụng giấy phép đối với 3 trường hợp; tạm dừng 70 tên miền, ngăn chặn hơn 45 trường hợp tên miền vi phạm trong lĩnh vực thông tin điện tử.
Bộ rà soát, đánh giá, lập danh sách 77 tổ chức, doanh nghiệp thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp và mạng xã hội có dấu hiệu “báo hóa” để theo dõi chặt chẽ, chấn chỉnh, xử lý.
Chỉ đạo đơn vị chuyên môn tạm dừng 70 tên miền, ngăn chặn hơn 45 trường hợp tên miền vi phạm trong lĩnh vực thông tin điện tử.
Bộ cũng tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm các trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội.
Phối hợp với Sở TT&TT TP Hà Nội và TP.HCM mời 34 tổ chức, doanh nghiệp thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp và 43 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội thuộc nhóm đối tượng có dấu hiệu “báo hóa” đến làm việc.
Thể chế hóa khái niệm “báo hóa”
Tuy nhiên, theo Bộ TT&TT vẫn còn tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp (trang thông tin điện tử tổng hợp hoạt động như báo chí gây nhầm lẫn cho độc giả, thể hiện từ hình thức, nội dung trang, đến việc tổ chức nhân lực, hoạt động nghề nghiệp).
Nguyên nhân do các quy định của pháp luật chưa chặt chẽ, đầy đủ dẫn đến tình trạng một số trang tin tổng hợp, mạng xã hội lợi dụng các kẽ hở để “báo hóa”, tự sản xuất tin bài hoặc cung cấp nội dung gây nhầm lẫn như là cơ quan báo chí. Việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn, nhất là các trường hợp sai phạm nhiều lần, cần đình chỉ, thu hồi giấy phép.
Tình trạng vi phạm bản quyền báo chí trên các trang thông tin điện tử tổng hợp đã giảm tuy nhiên vẫn còn do nhận thức và hiểu biết pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan còn hạn chế dẫn đến việc hình thành các hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan diễn ra thường xuyên... Có trường hợp cố tình vi phạm.
Ý thức tuân thủ pháp luật của một số tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội kém, thậm chí cố tình vi phạm nhiều lần, cơ quan quản lý Nhà nước khó xử lý, rút giấy phép ngay vì vướng quy trình xử lý theo quy định; các quy định chưa đủ chặt chẽ, chế tài xử phạt còn thiếu, mức phạt thấp chưa đủ sức răn đe.
Trong thời gian tới, Bộ TT&TT sẽ hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành nghị định mới về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. Trong đó thể chế hóa khái niệm “báo hóa”, tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định quản lý trang tin, mạng xã hội, tên miền, các hoạt động truyền thông xã hội trên không gian mạng, quản lý nền tảng xuyên biên giới…
Các đơn vị sẽ rà soát toàn bộ giấy phép trang thông tin điện tử tổng hợp, quy định cụ thể, rõ ràng phạm vi cung cấp thông tin của từng trang, yêu cầu ghi rõ từng chuyên mục vào giấy phép. Đưa đầy đủ dữ liệu giấy phép trang thông tin điện tử tổng hợp của 63 tỉnh, thành lên trên trang mic.gov.vn.
Bộ sẽ chỉ đạo đơn vị chuyên môn phối hợp với các Sở TT&TT, các cơ quan chức năng tăng cường rà soát, giám sát, thanh tra, kiểm tra, hậu kiểm để phát hiện vi phạm, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, nhất là vi phạm về “báo hóa” trang tin điện tử, mạng xã hội, về đăng tải tin giả, thông tin xấu độc trên mạng.
