Vệ tinh LOTUSat-1 có trọng lượng 600 kg, sử dụng công nghệ radar mới nhất với nhiều ưu điểm như phát hiện các vật thể kích thước từ 1 m trên mặt đất, khả năng quan sát cả ngày lẫn đêm. Vệ tinh LOTUSat-1 sẽ chụp ảnh và cung cấp các thông tin chính xác để ứng phó giảm thiểu tác động của thảm họa thiên nhiên, biến đổi khí hậu, quản lý nguồn tài nguyên và giám sát môi trường.
Mô phỏng vệ tinh LOTUSat-1. Ảnh: VNSC
Tập đoàn NEC thiết kế, chế tạo vệ tinh LOTUSat-1 và đào tạo nhân lực cho Việt Nam tại Nhật Bản. Việc đào tạo nhân lực nhằm chuyển giao công nghệ chế tạo, vận hành và ứng dụng ảnh vệ tinh.
TS Huy cho biết, vệ tinh LOTUSat-1 thuộc dự án "Phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu sử dụng vệ tinh quan sát Trái Đất".
Dự án được khởi công tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội từ tháng 9/2012, sử dụng nguồn vốn ODA của Nhật Bản và vốn đối ứng của Việt Nam. Đến tháng 11/2023, dự án đã hoàn thành 99% hạng mục xây dựng hạ tầng, sẽ hoàn thành việc lắp đặt toàn bộ hệ thống thiết bị mặt đất vận hành vệ tinh vào tháng 9/2024 tại Trung tâm vũ trụ Việt Nam, cơ sở Hòa Lạc.
Việc chế tạo vệ tinh LOTUSat-1 dự kiến hoàn thành vào 3/2024 và phóng lên quỹ đạo trong khoảng thời gian từ tháng 12/2024 đến tháng 2/2025. Khi đó, toàn bộ hệ thống sẽ đi vào vận hành đón nhận tín hiệu vệ tinh.
Đài thiên văn tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cơ sở tại Hòa Lạc. Ảnh: Giang Huy
TS Huy cho biết, khác với các vệ tinh quang học, vệ tinh radar có thể chụp ảnh trong mọi điều kiện thời tiết, đặc biệt khi thời tiết có mây, sương mù, điều kiện thiếu ánh sáng. Ông Huy kỳ vọng dữ liệu cung cấp từ vệ tinh radar này sẽ đóng góp quan trọng cho Việt Nam, trong điều kiện môi trường khí hậu có nhiều mây.
Bên cạnh phát triển vệ tinh, Trung tâm cũng chuẩn bị các lớp học, chuyển giao công nghệ xử lý ảnh vệ tinh radar chuẩn bị sẵn sàng về công nghệ, nhân lực để khi vệ tinh được phóng lên quỹ đạo, các dữ liệu sẽ được khai thác hiệu quả, phục vụ cho các đơn vị sử dụng dữ liệu ảnh của vệ tinh này trong tương lai. "Vệ tinh dự kiến hoạt động 5 năm trên quỹ đạo", TS Huy nói.
Để khai thác hiệu quả vệ tinh LOTUSat-1, hồi tháng 11/2023 GS.VS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) và GS Yamakawa Hiroshi, Chủ tịch Cơ quan Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đã ký thỏa thuận thực hiện nghiên cứu khả thi trong hợp tác khoa học thuộc lĩnh vực công nghệ vũ trụ.
Theo hợp tác này, hai bên chia sẻ các kinh nghiệm vận hành khai thác vệ tinh LOTUSat-1 trên quỹ đạo, kinh nghiệm vận hành Trung tâm Vũ trụ Việt Nam và tìm phương án chia sẽ dữ liệu ảnh vệ tinh.
Việt Nam và Nhật Bản bắt đầu hợp tác trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ từ năm 2006. Dưới sự hỗ trợ của JAXA, các kỹ sư của VAST đã nghiên cứu, chế tạo ba vệ tinh siêu nhỏ "Made in Viet Nam" gồm PicoDragon, Nano Dragon và MicroDragon và đã được JAXA hỗ trợ phóng thành công vào quỹ đạo.
