Nghệ An: Chủ tịch xã báo cáo sai sự thật trước tòa khiến nhiều hộ dân thiệt thòi

Từ đất hoang đến đất vàng

Nhiều năm nay, ông Hoàng Văn Hiếu (61 tuổi, xóm Cửa Mỏ, xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc) đã đi “gõ cửa” nhiều cơ quan công quyền để khiếu nại, đòi lại mảnh đất của gia đình. Cầm trên tay tập hồ sơ, đơn thư nặng hơn 2 kg, ông Phú nói rằng, suốt những năm qua, ông và những người cùng cảnh ngộ đã gửi hàng trăm lá đơn đến nhiều cơ quan, nhưng đến nay, vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. “Chúng tôi thật sự mệt mỏi. Nhiều lúc cũng muốn bỏ cuộc, nhưng nghĩ lại làm thế thì thiệt thòi cho chúng tôi quá. Vụ việc đã rõ ràng như thế mà đến nay vẫn chưa có kết luận”, lão nông với khuôn mặt khắc khổ ấm ức nói.

Mảnh đất mà ông Hiếu và một số hộ dân đòi quyền lợi vốn dĩ là thửa đất hoang, nhưng thay đổi số phận trong những năm gần đây. Trở thành mảnh đất vàng, trị giá tới hàng chục tỷ đồng. Vùng đất dưới chân núi Thần Vũ (xã Nghi Yên), trước đây không có người ở. Mãi đến những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ trước, các hộ dân từ xóm dưới mới bắt đầu lên đây dựng nhà, khai hoang. Cái tên xóm Cửa Mỏ ra đời từ đó. Trong số những hộ tiên phong lên sinh sống ở đây ngoài gia đình ông Hiếu còn có ông Nguyễn Xuân Phú (65 tuổi), và gia đình ông Cao Trọng Điện (67 tuổi).

Thửa đất khai hoang nay giáp với đường Quốc lộ 1A mới. Ảnh: Tiến Hùng

Ông Hiếu kể rằng, sau khi dựng nhà, ông và gia đình ông Phú, ông Điện và 2 hộ khác đã khai hoang một mảnh đất rộng hơn 6.200m², sát chân núi Thần Vũ. (Thửa đất này hiện tại là thửa 29, tờ bản đồ số 48 trong bản đồ địa chính xã Nghi Yên). Trong đó, gia đình ông Hiếu trồng tràm và bạch đàn trên diện tích gần 1.500m². Gia đình ông Phú thì đào ao thả cá trên diện tích tương tự. Còn gia đình ông Điện thì trồng khoai, trồng đỗ và sau đó chuyển qua trồng bạch đàn… Theo ông Hiếu, vùng đất này khá cộc cằn, lại bị ngăn cách với xóm dưới bằng khe suối và đường sắt Bắc - Nam nên trước đây không có nhiều giá trị. Cũng chính vì ít có giá trị mà ranh giới giữa các hộ canh tác trên mảnh đất này không rõ ràng. Các hộ dân cứ phần người nào, người nấy canh tác cho đến tận ngày nay.

Tuy nhiên, số phận của mảnh đất khô cằn ấy đã thay đổi sau khi dự án Quốc lộ 1A mới được thi công. Theo đó, 10 năm trước, Quốc lộ 1A mới đã cắt qua khu vực này, biến mảnh đất đó trở thành thửa đất bám mặt Quốc lộ 1A dài hơn 100m. Quốc lộ 1A cắt qua cũng khiến cho cư dân xóm Cửa Mỏ vốn là vùng sâu, vùng xa trở thành xóm đông đúc, tấp nập người mua, kẻ bán. Những hộ dân ở đây cũng có nhiều sinh kế hơn. Kể từ đó, đất đai khu vực này tăng lên một cách chóng mặt.

Ông Hiếu cầm xấp hồ sơ, đơn thư dày cộp. Ảnh: Tiến Hùng

Xã báo cáo sai sự thật với tòa

Năm 2017, ông Cao Trọng Điện và vợ là Nguyễn Thị Thanh ra tòa ly hôn nhưng còn một số tài sản chung chưa chia. Sau đó, bà Thanh khởi kiện ra tòa, yêu cầu được chia thửa đất 29, tờ bản đồ số 48 với tổng diện tích hơn 6.200m².

Để có căn cứ xét xử, Tòa án nhân dân huyện Nghi Lộc đã gửi công văn yêu cầu UBND xã Nghi Yên cung cấp các thông tin liên quan đến thửa đất này. Trong đó, tòa án có hỏi UBND xã Nghi Yên về việc ông Nguyễn Xuân Phú và ông Hoàng Văn Hiếu có sử dụng thửa đất này hay thửa đất nào liền kề với thửa đất này không?

Ngày 11/6/2019, UBND xã Nghi Yên đã có Báo cáo số 72 do Chủ tịch UBND xã Đậu Xuân Luân ký gửi tòa án để trả lời vấn đề này. Báo cáo này cho rằng, "thửa đất đó có nguồn gốc là do gia đình ông Cao Trọng Điện khai phá đất hoang để trồng cây lâm nghiệp và đã được quy chủ cho hộ gia đình ông Điện vào năm 2014 có diện tích 6.266,9m. Giấy xác nhận nguồn gốc đất, thời gian diện tích sử dụng đất của Ủy ban nhân dân xã Nghi Yên lập ngày 05/11/2014 đối với thửa đất 06, tờ bản đồ 13, loại LNK tại xóm Cửa Mỏ, xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc tỉnh Nghệ An chưa thể hiện đầy đủ về năm bắt đầu sử dụng thửa đất. Trích lục bản đồ của thửa đất 06 tờ bản đồ 13 (trích đo); trước đây thửa 107, loại tờ bản đồ 07 (bản đồ 299) hiện tại thửa 29 tờ bản đồ 48 loại LNK xóm Cửa Mỏ, xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An không thể hiện quyền sử dụng đất của ông Hoàng Văn Hiếu và Nguyễn Xuân Phú. Ông Hiếu, ông Phú không sử dụng các thửa đất liền kề với thửa đất 06 tờ bản đồ 13 (trích đo); trước đây thửa 107, loại tờ bản đồ 07 (bản đồ 299); hiện tại thửa 29 tờ bản đồ 48 (Bản đồ địa chính)".

Trên cơ sở báo cáo của UBND xã Nghi Yên, Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm đã không chấp nhận yêu cầu của ông Phú và ông Hiếu, mà chia đôi mảnh đất rộng hơn 6.200m² này cho ông Điện và bà Thanh.

Lùm cây bạch đàn của ông Hiếu trồng vẫn còn trên thửa đất. Ảnh: Tiến Hùng

Trong khi đó, theo tìm hiểu của phóng viên Báo Nghệ An, Báo cáo số 72 mà UBND xã Nghi Yên gửi tới tòa án đã có thông tin sai sự thật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phán quyết của tòa án. Cụ thể, cũng là Báo cáo số 72, cũng do Chủ tịch UBND xã Đậu Xuân Luân ký ngày 11/6/2019, nhưng một nội dung quan trọng nhất của báo cáo trong bản gửi tới tòa án và trong bản đang lưu tại xã Nghi Yên lại hoàn toàn trái ngược nhau.

Trong báo cáo gửi tòa, Chủ tịch UBND xã Nghi Yên cho biết, ông Hiếu và ông Phú không sử dụng thửa đất này và cũng không sử dụng các thửa đất liền kề. Còn trong báo cáo đang lưu tại xã Nghi Yên lại nêu “ông Phú và ông Hiếu có sử dụng một phần diện tích trong thửa đất này”.

Trao đổi với phóng viên Báo Nghệ An, ông Đậu Xuân Luân xác nhận chính ông đã ký cả 2 báo cáo trên. “Cái này do nhầm lẫn. Anh em làm chuyên môn trình lên, tôi ký và gửi tòa án mà không để ý kỹ”, ông Luân nói và thừa nhận, bản báo cáo gửi Tòa án nhân dân huyện Nghi Lộc sai sự thật, còn bản lưu tại xã Nghi Yên mới chính xác. Sắp tới xã sẽ làm giải trình gửi tòa án, đề nghị hủy báo cáo không chính xác đã gửi lên tòa.

Trong khi đó, theo người dân, họ đã phát hiện mâu thuẫn giữa 2 báo cáo này và từ lâu họ đã khiếu nại lên xã nhưng lãnh đạo xã không giải quyết. Các hộ dân sau đó đã phải làm đơn khiếu nại, đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm bản án của Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An.

Đến ngày 7/11/2021, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã có Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm Bản án phúc thẩm hôn nhân gia đình số 23/2020/HNGĐ-PT ngày 13/8/2020 của Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An.

Trong quyết định kháng nghị, Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội cho biết, tại đơn khiếu nại giám đốc thẩm, ông Hiếu, ông Phú có gửi kèm bản sao Báo cáo số 72 của UBND xã Nghi Yên (có chứng thực của UBND xã Nghi Yên) có nội dung ông Phú, ông Hiếu có sử dụng một phần trong diện tích đất đang tranh chấp. Nội dung báo cáo này trái ngược với Báo cáo số 72 mà UBND xã Nghi Yên đã cung cấp cho Tòa án để làm căn cứ giải quyết vụ án.

Gia đình ông Hiếu đã có được chữ ký của rất nhiều người dân sinh sống lâu năm ở đây xác nhận ông Hiếu đã khai hoang canh tác tại thửa đất này. Ảnh: Tiến Hùng

Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã ủy thác cho Viện Kiểm sát nhân dân huyện Nghi Lộc tiến hành xác minh, làm rõ mâu thuẫn hai văn bản trên. Tại Biên bản làm việc ngày 04/10/2021, giữa Viện Kiểm sát nhân dân huyện Nghi Lộc với ông Trần Công Hòa - Phó Chủ tịch UBND xã Nghi Yên, (người ký chứng thực bản sao), ông Hòa khẳng định: Căn cứ bản gốc lưu tại Văn phòng UBND xã Nghi Yên, việc chứng thực giữa bản sao và bản gốc là đúng nội dung. Việc chứng thực cũng như lưu giữ tài liệu đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Ông không biết nội dung Báo cáo số 72 có tại Tòa án.

Cũng theo Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, để có cơ sở giải quyết vụ án, tại Báo cáo số 111/BC-UBND ngày 12/10/2021 của UBND xã Nghi Yên, đã khẳng định trên thực tế ông Hoàng Văn Hiếu và ông Nguyễn Xuân Phú có sử dụng một phần diện tích trong thửa 29, tờ bản đồ 48 (bản đồ địa chính), xóm Cửa Mỏ, xã Nghi Yên. Báo cáo số 72 lưu tại UBND xã Nghi Yên là văn bản đúng.

“Như vậy, Báo cáo số 72 mà tòa án cấp sơ thẩm và tòa án cấp phúc thẩm làm căn cứ để giải quyết vụ án có nội dung khác với Báo cáo số 72 lưu tại UBND xã Nghi Yên, đã xâm phạm quyền, nghĩa vụ của đương sự, không đúng sự thật khách quan của vụ án”, Quyết định kháng nghị có đoạn nêu.

Vì các lẽ trên, Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội quyết định kháng nghị đối với toàn bộ Bản án phúc thẩm số 23/2020/HNGĐ-PT 13/8/2020 của Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An theo thủ tục giám đốc thẩm. Đồng thời, đề nghị Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử giám đốc thẩm hủy bản án hôn nhân gia đình phúc thẩm nêu trên và Bản án sơ thẩm số 260/2019/HNGĐ-ST ngày 20/11/2019 của Tòa án nhân dân huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật. Tạm đình chỉ thi hành bản án phúc thẩm nêu trên cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.

Tuy vậy, theo người dân đến nay vụ việc vẫn chưa có tiến triển. Còn theo ghi nhận của phóng viên, tại thửa đất này, hiện nay vẫn còn rừng cây bạch đàn do gia đình ông Hiếu trồng. Ngoài ra, ao cá của gia đình ông Phú cũng vẫn còn, dù ông đã không còn nuôi cá vài năm nay. Hàng chục hộ dân sinh sống từ trước ở xóm Cửa Mỏ cũng ký vào đơn khiếu nại xác nhận, ông Phú và ông Hiếu có sử dụng một phần diện tích trong thửa đất này từ bấy lâu đến nay.

Gia đình ông Phú và ông Hiếu cũng cho biết, gia đình ông Điện đã thỏa thuận bán thửa đất vàng này cho một doanh nghiệp xây dựng lớn trên địa bàn tỉnh Nghệ An từ lâu. Về việc này, Chủ tịch UBND xã Nghi Yên cho biết, "chưa nắm được thông tin này".