Chiều 5.3, TAND TP.Hà Nội mở lại phiên tòa xét xử 2 bị cáo Trương Quang Việt (cựu Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật - CDC Hà Nội) và Lê Minh Tuyến (cựu Trưởng phòng Tài chính, CDC Hà Nội), cùng về tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Đây là một trong các vụ án liên quan đến kit test Covid-19 của Công ty CP công nghệ Việt Á (gọi tắt là Công ty Việt Á). Trước đó, tổng giám đốc công ty này là Phan Quốc Việt cùng hàng loạt cựu quan chức tại Bộ Y tế, Bộ KH-CN và các địa phương đã bị đưa ra xét xử.
Bị cáo Trương Quang Việt (trái) và Lê Minh Tuyến tại tòa chiều 5.3
Cuộc gặp khởi nguồn sai phạm tại trụ sở CDC Hà Nội
Theo cáo trạng, khoảng tháng 6.2020, bị cáo Trương Quang Việt (thời điểm này là Phó giám đốc CDC Hà Nội) và bị cáo Lê Minh Tuyến mời ông Phan Quốc Việt và ông Vũ Đình Hiệp (Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á) đến trụ sở CDC Hà Nội.
Tại đây, hai bên thống nhất với nhau về việc CDC Hà Nội sẽ trả tiền cho Công ty Việt Á đối với 61.000 kit test đã mua trước đó nhưng còn nợ, đồng thời đề cập làm thế nào giúp Công ty Việt Á tiếp tục trúng thầu bán kit test cho CDC Hà Nội, "để Công ty Việt Á đỡ thiệt".
Tháng 8.2020, Khoa Xét nghiệm (CDC Hà Nội) đề xuất lãnh đạo CDC Hà Nội bổ sung hơn 45.000 kit test Covid-19 nhằm phục vụ phòng, chống dịch. Bị cáo Trương Quang Việt chỉ đạo cấp dưới xây dựng tính năng kỹ thuật của kit test khi đưa ra đấu thầu theo hướng làm thế nào cho Công ty Việt Á trúng thầu, để công ty có lợi nhuận, bù vào số tiền CDC Hà Nội chưa thanh toán.
Về phía Công ty Việt Á, dưới sự chỉ đạo của ông Phan Quốc Việt, Phó tổng giám đốc Vũ Đình Hiệp liên hệ với cán bộ của CDC Hà Nội, cung cấp bảng chào giá, trong đó có thông tin cấu hình về sinh phẩm xét nghiệm Covid-19 do công ty này sản xuất. Ông Hiệp cũng thông báo với phía CDC Hà Nội về những tính năng bắt buộc phải đưa vào hồ sơ mời thầu, mục đích đảm bảo cho Công ty Việt Á trúng thầu.
Kết quả điều tra cho thấy, từ ngày 14 - 30.12.2020, CDC Hà Nội đã mua tổng cộng 38.300 kit test của Công ty Việt Á, chia làm 2 gói thầu. Trong đó, sai phạm bị phát hiện ở gói thầu số 5, với số lượng 28.300 kit test, trị giá hơn 13 tỉ đồng.
Theo cơ quan tố tụng, kit test do Công ty Việt Á sản xuất có giá thành tối đa (đã bao gồm 5% lợi nhuận) là 143.461 đồng/kit, nhưng đã bị công ty nâng khống lên 470.000 đồng/kit. CDC Hà Nội mua 28.300 kit test theo mức giá bị nâng khống, gây thiệt hại cho ngân sách hơn 9 tỉ đồng.
Cựu Giám đốc CDC Hà Nội Trương Quang Việt bị cáo buộc nhận 500 triệu đồng "hoa hồng" từ Công ty Việt Á
PHÚC BÌNH
Chi "hoa hồng" tiền tỉ để cảm ơn
Khoảng tháng 3.2021, sau khi CDC Hà Nội thanh toán tiền cho Công ty Việt Á, ông Phan Quốc Việt trao đổi với ông Trương Quang Việt về việc công ty có quà cảm ơn. Ông Phan Quốc Việt giao ông Vũ Đình Hiệp liên hệ CDC Hà Nội đưa tiền, còn ông Trương Quang Việt giao ông Lê Minh Tuyến nhận tiền.
Ngày 6.4.2021, ông Hiệp đến Ngân hàng ACB trên phố Thái Thịnh (Hà Nội), rút hơn 1,3 tỉ đồng, tương ứng 8% tổng giá trị 2 gói thầu và giao cho ông Tuyến.
Tuy nhiên, ông Tuyến khai chỉ nhận 1,1 tỉ đồng từ ông Hiệp. Số tiền này, bị cáo mang lên phòng làm việc của ông Trương Quang Việt, đưa cho bị cáo Việt 500 triệu đồng.
Tiếp đó, theo chỉ đạo của bị cáo Việt, ông Tuyến chia cho các cá nhân của CDC Hà Nội hết 400 triệu đồng, bản thân ông giữ lại 200 triệu đồng.
Cơ quan điều tra cho ông Tuyến đối chất với các cá nhân mà bị cáo khai đưa tiền cho họ. Những người này đều khai rằng không nhận tiền từ ông Tuyến, hoặc không biết đó là tiền của Công ty Việt Á. Do vậy, ông Tuyến phải chịu trách nhiệm về số tiền hơn 800 triệu đồng.
Liên quan đến việc chi "hoa hồng", Tổng giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt khai rằng, giữa công ty và CDC Hà Nội không thỏa thuận, trao đổi trước về việc chiết khấu phần trăm ngoài hợp đồng.
Sau khi thực hiện 2 gói thầu, ông Phan Quốc Việt xin ý kiến ông Trương Quang Việt "nên cảm ơn như thế nào". Khi đó, ông Trương Quang Việt nói ông Phan Quốc Việt cảm ơn những cá nhân thuộc CDC Hà Nội trực tiếp làm việc, còn phần của mình thì để sau. Ông Phan Quốc Việt đã chỉ đạo ông Vũ Đình Hiệp thực hiện chuyển tiền như đã nêu.
Tương tự, bị cáo Trương Quang Việt khẳng định không thỏa thuận gì về việc làm thủ tục "ưu ái" Công ty Việt Á cũng như tiền phần trăm ngoài hợp đồng. Bị cáo chỉ phê duyệt các thông số kỹ thuật dựa trên đề xuất của Khoa Xét nghiệm, không chỉ đạo cấp dưới xây dựng tính năng kỹ thuật của kit test đưa ra đấu thầu sao cho Công ty Việt Á trúng thầu.
Dù vậy, cựu Giám đốc CDC Hà Nội thừa nhận được ông Phan Quốc Việt trao đổi về việc Công ty Việt Á có quà cảm ơn. Bị cáo giao cho ông Lê Minh Tuyến nhận. Sau khi nhận tiền, bị cáo Tuyến đưa cho ông Việt 500 triệu đồng. Thực tế, ông Việt không rõ số tiền ông Tuyến nhận từ Công ty Việt Á là bao nhiêu, chỉ ước lượng khoảng gần 900 triệu đồng, tương ứng 5% tổng giá trị 2 gói thầu.
Nhận tiền nhưng không bị xử lý hình sự
Trong vụ án này, bà Đỗ Thị Thu (Phó trưởng khoa Dược và vật tư y tế, CDC Hà Nội) là người nhận chỉ đạo từ bị cáo Trương Quang Việt, trực tiếp đưa thông tin về thông số kỹ thuật, mã hàng, hãng sản xuất, xuất xứ kit test của Công ty Việt Á cho đơn vị thẩm định giá, để thẩm định giá trước khi tiến hành đấu thầu.
Tháng 3.2021, bà Thu được bị cáo Lê Minh Tuyến đưa cho 30 triệu đồng và 9 triệu đồng để đưa cho 3 người khác. Nữ cán bộ y tế hiểu đây là tiền nhà thầu cảm ơn, nhưng không biết là của nhà thầu nào, vì thời điểm đó CDC Hà Nội cũng triển khai một số gói thầu. Phải đến khi làm việc với cơ quan điều tra, bà Thu mới biết đây là tiền của Công ty Việt Á.
Viện kiểm sát xác định, việc làm của bà Thu là thực hiện theo sự chỉ đạo của cấp trên, không nhằm động cơ vụ lợi. Quá trình điều tra, bà này khai báo thành khẩn, tự nguyện giao nộp số tiền được nhận. Vì thế, cơ quan điều tra không xử lý bằng pháp luật hình sự mà đề nghị xem xét xử lý kỷ luật là thỏa đáng.
