Bà Trương Mỹ Lan
Hôm nay (5-3), TAND TP.HCM xét xử đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo khác (5 bị cáo trốn truy nã) vì những sai phạm xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và những đơn vị liên quan.
Hoàn tất công tác chuẩn bị
Các bị cáo trong vụ án bị xét xử về các tội: tham ô tài sản; đưa hối lộ; nhận hối lộ; vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng (BLHS 1999); vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng (BLHS 2015); lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Duy nhất bị cáo Nguyễn Cao Trí (chủ tịch Công ty Capella) bị xét xử về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Trong đó, bà Trương Mỹ Lan bị xét xử về các tội: tham ô tài sản; đưa hối lộ và vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Thành phần hội đồng xét xử gồm: thẩm phán Phạm Lương Toản - chánh Tòa hình sự TAND TP.HCM - chủ tọa phiên tòa, thẩm phán Lê Công Huân và 3 hội thẩm nhân dân.
Về phía cơ quan công tố có 10 kiểm sát viên tham gia phiên tòa theo phân công của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.
Phiên tòa còn có hơn 150 luật sư tham gia bào chữa và hơn 2.000 cá nhân, tổ chức được triệu tập với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vụ án.
Bị hại trong vụ án này là Ngân hàng SCB (đối với hành vi tham ô tài sản). Ngoài ra, bị cáo Trương Mỹ Lan cũng đồng thời là bị hại liên quan hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của bị cáo Nguyễn Cao Trí.
Trao đổi với báo chí chiều 4-3, ông Phạm Ngọc Duy - chánh văn phòng TAND TP.HCM - cho biết đến chiều cùng ngày thì công tác chuẩn bị cho phiên tòa đã hoàn tất từ phòng xét xử, khu vực báo chí, luật sư và những người liên quan…
Cũng theo ông Duy, do trụ sở tòa án đang trùng tu nên chỉ có thể đáp ứng được số lượng các bị cáo và lực lượng làm nhiệm vụ tại phiên tòa và những người liên quan, không bố trí được chỗ ngồi cho thân nhân của các bị cáo.
"Trong thời gian diễn ra phiên tòa, người dân vẫn có thể liên hệ công tác với TAND TP.HCM như bình thường do phiên tòa có khu vực riêng", ông Duy nói.
"Con đường" phạm tội của bà Trương Mỹ Lan
Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến tháng 10-2022, bà Trương Mỹ Lan đã thâu tóm, nắm giữ thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB (từ 85% đến 91,5% cổ phần), qua đó thao túng toàn bộ hoạt động của SCB, phục vụ cho các mục đích khác nhau của mình.
Bà Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi từ tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập một số đơn vị thuộc Ngân hàng SCB chuyên trách chỉ để cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan; thành lập, sử dụng hàng ngàn công ty "ma", thuê nhiều cá nhân, câu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp trong hệ sinh thái để thực hiện tội phạm.
Bà Lan còn thông đồng với nhiều công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm, tạo lập số lượng rất lớn hồ sơ vay vốn khống để rút tiền từ Ngân hàng SCB. Tạo lập phương án rút tiền, "cắt đứt" dòng tiền sau giải ngân. Bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu, để che giấu sai phạm.
Bị cáo này còn mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước làm trái công vụ.
Từ đó, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm, với những vị trí, vai trò khác nhau đã lập một số lượng lớn các hồ sơ vay khống để rút ra số tiền đặc biệt lớn từ Ngân hàng SCB.
Thiệt hại của vụ án này được xác định trên cơ sở dư nợ của các khoản vay trừ đi tổng giá trị tài sản bảo đảm được phân bổ cho các khoản vay.
Từ đó, cơ quan điều tra xác định, từ ngày 1-1-2012 đến ngày 31-12-2017, bà Lan đã chỉ đạo lập khống 368 hồ sơ vay vốn để rút tiền của Ngân hàng SCB sử dụng vào các mục đích khác nhau.
Tính đến ngày 17-10-2022 còn dư nợ 132.000 tỉ đồng, không có khả năng thu hồi, gây hậu quả thiệt hại cho Ngân hàng SCB số tiền 64.600 tỉ đồng.
Từ ngày 9-2-2018 đến ngày 7-10-2022, bà Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt của Ngân hàng SCB 304.000 tỉ đồng, gây thiệt hại 129.400 tỉ đồng là số tiền lãi phát sinh từ số tiền gốc chiếm đoạt.
Quá trình Ngân hàng SCB bị Ngân hàng Nhà nước thanh tra, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo ông Đinh Văn Thành (cựu chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB) và ông Võ Tấn Hoàng Văn (cựu tổng giám đốc Ngân hàng SCB) trực tiếp đưa cho bà Đỗ Thị Nhàn (trưởng đoàn thanh tra) 5,2 triệu USD và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong đoàn.
Trên cơ sở đó, bà Đỗ Thị Nhàn chỉ đạo thành viên trong đoàn báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB, cố tình che giấu, bưng bít, làm nhẹ để có lợi cho SCB và tiếp tục kiến nghị đề xuất tạo điều kiện cho SCB được tái cơ cấu.
Cơ quan điều tra xác định ông Văn đã chủ động khai báo chi tiết việc đưa tiền cho Đỗ Thị Nhàn và các cá nhân khác, tố giác hành vi của bà Nhàn (trước khi khởi tố vụ án), tích cực hợp tác với cơ quan điều tra trong quá trình giải quyết vụ án, nên không xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Văn về tội đưa hối lộ.
Nhiều cựu lãnh đạo của Ngân hàng SCB bị xử vắng mặt
Trong số 86 bị cáo bị xét xử, có 5 bị cáo trốn truy nã nếu không ra trình diện theo thông báo kêu gọi của các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ bị xét xử vắng mặt gồm:
Đinh Văn Thành và Nguyễn Thị Thu Sương (cùng là cựu chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB), Trầm Thích Tồn (thành viên HĐQT Ngân hàng SCB), Chiêm Minh Dũng (cựu phó tổng giám đốc Ngân hàng SCB) và Nguyễn Lâm Anh Vũ (cựu phó giám đốc Ngân hàng chi nhánh Bến Thành).
Theo hồ sơ, 5 người này đã xuất cảnh ra nước ngoài trước khi khởi tố bị can, hiện không xác định được các bị can trên đang ở đâu, nên Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định truy nã.
